Historia Muzeum ma swój początek w 1991 roku, gdy pierwszy raz zaprezentowano wystawę przyrodniczo-archeologiczną, zorganizowaną przez Mazurski Park Krajobrazowy wraz z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Wystawa archeologicznych eksponatów omawiała żywot człowieka na obszarze Puszczy Piskiej oraz pobliskich pasach pojezierzy, obejmując okres od epoki kamienia łupanego do okresu brązu, miedzi i żelaza. Gdy nadeszła wiosna roku 1998, eksponaty wróciły do Muzeum w Olsztynie. Wystawa początkowo znajdowała się w siedzibie Mazurskiego Parku, natomiast w roku 1997 została zaadaptowana i wyremontowana zabytkowa stodoła mazurską, aby rok później przenieść tam zabytkową kolekcję. Powstały tam kompleks muzealny mieści się po dziś dzień.
Przyrodnicze eksponaty wspaniale przygotował dla zwiedzających dr Janusz Dynowski, uznany preparatorów, należący do najlepszych w Polsce, a także za granicą. Klimat środowiska, w których żyły przedstawiane zwierzęta, doskonale oddają także fotografie przygotowane przez Waldemara Bzurę, a uroku wystawie dodają wspaniałe dekoracje plastyczne i ciekawy wystrój wnętrz, których wykonawcą był Maciej Głąbiński.
Na dzień dzisiejszy w skład muzealnej ekspozycji wchodzi prawie 280 zwierząt, a ilość ta wciąż powiększa się o kolejne eksponaty, które posiadają swoją indywidualną historię. Najczęstszym powodem, dla którego trafiają zwierzęce eksponaty do Muzeum, to zderzenia z pojazdami lub potrącenia przez auta na naszych drogach. Natomiast ptaki, na przykład bociany lub duże skrzydlate drapieżniki, z powodu szerokiej rozpiętości skrzydeł najczęściej przez zderzenie z napowietrznymi liniami wysokiego napięcia. Zwierzęta i ptaki wodne narażone są najczęściej na tragiczną śmierć spowodowaną wplątaniem się w rybackie sieci lub kłusownicze pułapki. W związku z tym nie każda zwierzyna będąca ofiarą takich wydarzeń nadaje się do preparowania, gdyż obrażenia, jakie odniosła, są zbyt rozległe. Tak więc okazuje się, że zwierzęta giną nie tylko z naturalnych przyczyn, ale niestety często to właśnie człowiek ma wpływ na fakt, że każdego roku giną ogromne ilość zwierząt różnych gatunków.
W muzeum znajduje się godną polecenia gablota z ptakami drapieżnymi, wzorowana na naturalnym środowisku, z którego ptaki pochodziły. Można w niej podziwiać bieliki, myszołowy z cudownie rozpiętymi skrzydłami, krogulce oraz inne piękne ptaki. Szczególnym zainteresowaniem i sympatią zwiedzających ciszą się bociany, uznawane za rodzime ptaki. Gablota z wodnymi ptakami przybliża nam warunki, w których dawniej żyły. Do wyjątkowo interesujących należy wystawa bobrów, gdzie można obserwować jak pieczołowicie pracują nad swoim żeremiem. Tłem dla tych obrazów jest pejzaż przedstawiający Jezioro Duś oraz Klasztor Starowierców w Wojnowie, wspaniale dopełniając całość wystawy.
Jest to zaledwie niewielka część tego, co krutyńskie muzeum ma do zaoferowania zwiedzającym.
W sąsiednim pomieszczeniu przygotowano wystawę zdjęć archiwalnych wsi, a także rzeki Krutyni, których autorami są Waldemar Bzura i Maciej Witkowski. Fotografie te pochodzą z cyklu ”Wracamy do przeszłości”. Zwiedzający mogą także podziwiać różnorodne prace plastyczne, które wcześniej brały udział w konkursach organizowanych przez Mazurski Park Krajobrazowy.
Muzeum zaprasza do zwiedzania od poniedziałku do piątku, w godzinach 8.00 – 15:30, w sezonie turystycznym także w soboty i niedziele.
