Krótka charakterystyka szlaku
Brda jest niezwykle ciekawa rzeką, która z powodzeniem może być wykorzystywana do spływów kajakowych. Jej długość powoduje, że może zapewnić wystarczająco dużo atrakcji na cały niespełna dwutygodniowy urlop. Brda jest rzeką o charakterze nizinnym, która nie generuje wielu problemów dla kajakarzy. Jest niezmiernie ciekawie położona – przepływa przez atrakcyjne tereny wypoczynkowe i rekreacyjne – m.in. Bory Tucholskie i Równinę Charzykowską obfitującą w jeziora, natomiast jej dolny bieg to głównie pięknie położone tereny rekreacyjne nad jeziorami zaporowymi i sztucznymi zalewami.
Start
Spływ szlakiem Brdy proponujemy rozpocząć w miejscowości Swornegacie. Można tutaj dojechać autobusem PKS z Chojnic, lub z miejscowości Brusy czy Charzykowy.
Opis szlaku
Brda jest najdłuższą rzeką przepływająca przez Bory Tucholskie i jedną z głównych rzek Pojezierza. Początek swój bierze w jeziorze Smołowym położonym na Pojezierzu Bytowskim, a kończy jako lewy dopływ Wisły w Bydgoszczy osiągnąwszy długość 239 km.
Brda jest udostępniona dla kajakarzy prawie na całej swej długości tj. na 233 km. Jednakże my proponujemy Państwu spływ kajakowy od miejscowości Charzykowy do Janowa k/Bydgoszczy – ten fragment liczy 160 km i jego przepłynięcie zajmujący około 12 dni lub nieco krótszą trasę od miejscowości Swornegacie do Janowa k/Bydgoszczy o długości ok. 128 km i zabierającej ok. 10 dni. Na tych odcinkach Brda jest najciekawsza i nie powoduje znacznych utrudnień w spływie. Górny odcinek natomiast obfituje w liczne przeszkody związane z powalonymi pniami drzew oraz zarośniętym przez szuwary korytem, co w sumie znacznie ogranicza spływ.
Brda ma charakter rzeki nizinnej. Szczególnie w swoim środkowym biegu charakteryzuje się wyjątkowo leniwym nurtem, co nie znaczy, że fragmentami jej nurt nie może znacznie przyspieszyć.
Proponowane przez nas odcinki spływu Brdą prowadzą przez jej środkowy i dolny bieg.
Środkowy bieg rzeki Brdy możemy rozpocząć od jeziora Charzykowskie poruszając się w kierunku jezior Karcińskie i Witoczno. Kolejnym fragmentem tej części szlaku jest 5 następujących po sobie mniejszych, ale nie mniej urokliwych jezior, których przepłynięcie pozwoli dotrzeć do miejscowości Rytel będącej punktem etapowym wielu spływów kajakowych. Zaraz za tą miejscowością wpływa się na teren Tucholskiego Parku Krajobrazowego. W miejscowości Gostycyn – Nogawica kończy się środkowy bieg Brdy.
Dolny odcinek rzeki rozpoczyna się od wpłynięcia na wody zalewu Koronowskiego, gdzie zlokalizowanych jest dużo miejscowości wypoczynkowych. Dalej na Brdzie mijamy dwie elektrownie wodne na jeziorze Białym i jeziorze zaporowym Tryszczyn. Wycieczkę kończymy po dotarciu do przystani klubu kajakowego w odległości 500 m za ujściem Kanału Bydgoskiego do Brdy.
Ciekawe miejsca
Rzeka Brda płynie przez bardzo atrakcyjne pod względem krajoznawczym tereny Polski. Amatorom przyrody z pewnością przypadną do gustu widoki zapewniane przez Bory Tucholskie oraz jeziora Równiny Charzykowskiej. Szczególnie warto na trasie Brdy zobaczyć:
– zapory w Mylofie i na jeziorach Tryszczyn oraz Smukała;
– jaz zastawkowy i młyn w Starej Brdzie.